Diety niskowęglowodanowe, w tym dieta ketogeniczna, od lat są stosowane jako alternatywne strategie redukcji masy ciała. Swoją popularność zawdzięczają szybkim efektom w początkowej fazie stosowania, jednak coraz więcej badań zwraca uwagę na ich potencjalne zagrożenia i ograniczoną skuteczność długoterminową. W poniższym artykule przedstawiam aktualny stan wiedzy na temat diet niskowęglowodanowych w kontekście osób korzystających z urządzenia Thermomix oraz rekomenduję bezpieczniejsze i skuteczniejsze rozwiązania żywieniowe.
Charakterystyka diet niskowęglowodanowych
Dieta niskowęglowodanowa zakłada znaczące ograniczenie spożycia węglowodanów (poniżej 50 g/dobę lub <10% wartości energetycznej), przy jednoczesnym zwiększeniu podaży tłuszczów oraz białka. Jednym z najbardziej znanych modeli jest dieta ketogeniczna, w której źródłem energii stają się ciała ketonowe, a podstawę jadłospisu stanowią produkty tłuszczowe oraz wysokobiałkowe.
Potencjalne korzyści
- Redukcja masy ciała – szybka utrata wagi w początkowej fazie stosowania, wynikająca głównie z utraty wody i glikogenu, a nie tkanki tłuszczowej.
- Poprawa glikemii i profilu metabolicznego – szczególnie u osób z insulinoopornością lub cukrzycą typu 2.
- Zmniejszenie łaknienia – obecność ciał ketonowych ogranicza uczucie głodu, co ułatwia utrzymanie deficytu energetycznego.
Zagrożenia i ograniczenia diet niskowęglowodanowych
- Niedobory żywieniowe – diety tego typu są często ubogie w błonnik, witaminy z grupy B, antyoksydanty, magnez, wapń i potas. Skutkiem mogą być zaparcia, zaburzenia pracy przewodu pokarmowego, pogorszenie odporności oraz przewlekłe zmęczenie.
- Nieprawidłowy profil lipidowy – nadmierna podaż tłuszczów nasyconych sprzyja zaburzeniom gospodarki lipidowej oraz zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
- Zakwaszenie organizmu – przewlekłe stosowanie diet wysokobiałkowych i wysokotłuszczowych prowadzi do zakwaszenia, co może sprzyjać rozwojowi dny moczanowej i zaburzeń pracy nerek.
- Efekt jo-jo – szybka utrata masy ciała nie jest równoznaczna z trwałą redukcją tkanki tłuszczowej; po powrocie do wcześniejszych nawyków możliwy jest szybki powrót do wyjściowej masy ciała.
- Brak przewagi nad dietą zbilansowaną w dłuższej perspektywie – po 12 miesiącach stosowania nie obserwuje się istotnych różnic w utracie masy ciała w porównaniu do tradycyjnych diet redukcyjnych.
Aktualne stanowisko badań naukowych
Analiza dostępnych publikacji wskazuje, że efekty diet niskowęglowodanowych, w tym diety ketogenicznej, są krótkoterminowe i nie potwierdzono ich wyższości nad zbilansowanymi modelami żywienia w aspekcie długofalowej kontroli masy ciała oraz bezpieczeństwa metabolicznego. Większość rekomendacji dietetycznych podkreśla konieczność indywidualizacji diety oraz monitorowania stanu zdrowia w trakcie stosowania restrykcyjnych modeli żywieniowych.
Więcej na temat ryzyka i skutków ubocznych diety ketogenicznej przeczytasz w artykule:
Dieta ketogeniczna na Thermomix – jakie są prawdziwe zagrożenia i skutki uboczne?
Zbilansowana dieta redukcyjna – rekomendowana alternatywa
W praktyce klinicznej oraz w codziennych rekomendacjach dietetycznych zdecydowanie większą skutecznością i bezpieczeństwem charakteryzuje się zbilansowana dieta redukcyjna, bazująca na ujemnym bilansie kalorycznym oraz odpowiedniej podaży wszystkich makroskładników i mikroskładników pokarmowych. Taki model żywienia można skutecznie realizować również z wykorzystaniem urządzenia Thermomix.
Przykład praktycznej, bezpiecznej i skutecznej diety znajdziesz tutaj:
Dieta odchudzająca SZCZUPŁA SYLWETKA na Thermomix
Podsumowanie
Diety niskowęglowodanowe, w tym ketogeniczna, mogą być skuteczne w początkowym okresie redukcji masy ciała, jednak ich przewaga nad dietą zbilansowaną nie znajduje potwierdzenia w długoterminowych badaniach klinicznych. Z uwagi na ryzyko niedoborów, zaburzeń metabolicznych oraz efektu jo-jo, stosowanie tych diet wymaga szczególnej ostrożności oraz konsultacji z dietetykiem. Najbardziej rekomendowanym rozwiązaniem, również dla użytkowników Thermomixa, pozostaje indywidualnie dobrana, zbilansowana dieta redukcyjna.
Bibliografia:
- Reguła J. Charakterystyka i ocena wybranych diet alternatywnych. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2013; 4(3): 115–121.
- Kolasińska W., Pelczyńska M. Pozytywne i negatywne aspekty stosowania diet redukcyjnych. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2021; 12(4): 163–170.
- Ruxer J., Możdżan M., Loba J. Dieta Atkinsa a leczenie otyłości. Adv Clin Exp Med 2005; 14(5): 1027–1032.